Wiele gmin ma problemy z odbiorem śmieci podczas epidemii koronawirusa. Firmy nie chcą odbierać ich z punktów selektywnej zbiórki lub grożą zaprzestaniem odbioru, jeśli gmina nie podniesie opłat. A te są już i tak wysokie. Niepewność dotyczy też zasad postępowania wobec miejsc kwarantanny czy izolacji. Pojawiły się wytyczne ministra klimatu i GIS, ale wciąż są pytania.
Według wytycznych Ministerstwa Klimatu i Głównego Inspektora Sanitarnego, odpady wytwarzane w miejscach kwarantanny lub izolacji, ze względu na miejsce powstawania oraz na ich skład, stanowią odpady komunalne. Należy jednak z nimi postępować zachowując szczególne środki ostrożności, bo nieznany jest czas aktywności koronawirusa na powierzchniach różnych materiałów wchodzących w skład odpadu.
Problemy z firmami odbierającymi odpady
Nawet gminy, które nie mają obecnie odpadów ściśle związanych z SARS-Cov-2, bo nie ma na ich terenie miejsc izolacji czy zbiorowych kwarantann, spotykają się z problemami. - Niestety, mamy ciągle problemy z odbiorem śmieci. W tej chwili firma, która wygrała u nas przetarg, nie odbiera odpadów z PSZOKa (Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów), co jest dużą niedogodnością dla mieszkańców – mówi Joanna Wons-Kleta, wójt gminy Pawonków, uczestniczka Akademii Samorządowej organizowanej przez Fundację Batorego i Stowarzyszenie POLITES.
Jak podkreśla spotyka się też z „pewnymi formami nacisku ze względu na SARS-Cov-2”. - Firma żąda podwyżki opłat, strasząc zaprzestaniem odbioru odpadów, a równolegle zabezpiecza się przed naliczaniem kar umownych, wysyłając pisma o trudnościach w funkcjonowaniu ze względu na stan epidemiczny – mówi wójt. To poważny problem dla gminy, bo obecne ceny i tak są już dotkliwe dla mieszkańców.
Odpady osób zdrowych i tych w izolacji
Dariusz Cieślak, wójt gminy Sędziejowice, uczestnik Akademii Samorządowej podkreśla, że kwestią, która jest bardzo istotna, jest właściwa komunikacja dotycząca tego, jaka jest różnica pomiędzy odpadami wytwarzanymi przez osoby zdrowe przebywające w kwarantannie, a osobami, u których potwierdzono zakażenie wirusem, przebywającymi w izolacji. - Co w przypadku, gdy osoba w kwarantannie zacznie mieć objawy i otrzyma pozytywny wynik testu? Na to pytanie brakuje jednoznacznej odpowiedzi – mówi.
Wytyczne w sprawie postępowania z odpadami
Minister klimatu i Główny Inspektor Sanitarny wydali Wytyczne ws. postępowania z odpadami w czasie występowania zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2.
Zgodnie z nimi gminy powinny w miarę możliwości zapewnić worki w określonym kolorze albo oznaczone symbolem (np. napisem „C”), w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów z gospodarstw domowych lub od osób z grup C. Do grupy C należą – według wytycznych – osoby przebywające w izolacji i kwarantannie. Odbiór tych worków powinien odbywać się nie rzadziej niż co 7 dni.
Zgodnie z nimi gminy powinny w miarę możliwości zapewnić worki w określonym kolorze albo oznaczone symbolem (np. napisem „C”), w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów z gospodarstw domowych lub od osób z grup C. Do grupy C należą – według wytycznych – osoby przebywające w izolacji i kwarantannie. Odbiór tych worków powinien odbywać się nie rzadziej niż co 7 dni.
Gminy powinny zorganizować odpowiedni transport, bezpośrednio do instalacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych worków od osób w izolacji lub kwarantannie. Może on odbywać się też z wyznaczonych przez gminę miejsc zbierania odpadów komunalnych z gospodarstw domowych objętych izolacją.
Co ważne, gminy powinny też zapewnić dezynfekcję pojemników wielokrotnego użytku oraz środków transportu odpadów transportujących odpady z gospodarstw domowych lub od osób izolowanych.
Kto wie, kto jest w izolacji czy kwarantannie?
Zgodnie z wytycznymi, dysponentami informacji o adresach osób przebywających w izolacji i kwarantannie są wojewodowie, policja i ośrodki pomocy społecznej. Dane te nie mogą być przekazywane przez dysponentów innym podmiotom. Gminom zaleca się działanie w porozumieniu z tymi podmiotami, jeśli chodzi o postępowanie z odpadami osób w izolacji.
Zdaniem Dariusza Cieślaka, nawet jeśli wykładania dotycząca odpadów wytwarzanych przez osoby przebywające w kwarantannie ulegnie zmianie, pojawia się problem dotyczący ochrony danych osobowych. - Skąd firmy wywożące odpady mają wiedzieć, gdzie mieszkają osoby przebywające w kwarantannie bądź izolacji, skoro te informacje posiadają wojewodowie, policja i pomoc społeczna, a nie mogą być one przekazywane dalej? – pyta.
Gminy czekają na rozstrzygnięcia
Realizacja gospodarki odpadami w wielu gminach odbywa się na takich samych zasadach, jak przed pandemią koronawirusa, a po opublikowaniu wytycznych dotyczących odpadów zmiany dotyczą m.in. używania środków ochronnych czy zapewnienia worków w określonym kolorze albo oznaczonych symbolem w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów z gospodarstw domowych lub od osób przebywających w izolacji czy kwarantannie.
W Koszalinie na dniach ma być przygotowana formalna informacja od prezesa Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, które zajmuje się gospodarką odpadami na terenie miasta. - Do tego czasu odpady są obierane tak jak przed pandemią. Następne kroki będą podejmowane w gminie Koszalin zgodnie ze stanowiskiem rządu w tej sprawie. Teraz jest wdrażana procedura związana z wdrożeniem działań w okresie pandemii – mówi Dorota Chałat, radna Rady Miejskiej w Koszalinie, uczestniczka Akademii Samorządowej.